EUROMED ADALET PROGRAMI SEMİNERİ, 16-19 NİSAN 2007

Euromed Adalet Programı çerçevesinde planlanan “Adaletin yönetimi, yönetim usulleri ve bilgisayarlaşma” başlığı altındaki seminer 16-19.04.2007 tarihleri arasında İstanbul'da yapılmıştır. Katılımcı ülkeler: Cezayir, Mısır, İsrail, Ürdün, Lübnan, Fas, Filistin, Tunus, Türkiye, Belçika, Fransa, Çek Cumhuriyeti ve İspanya'dır.Bahse konu seminerlerle Avrupa Birliği ülkeleri ile Akdeniz ülkeleri arasında Adalet ve İçişleri ilişkilerinde bölgesel işbirliğini arttırmak, yargıda çalışan hâkim, avukat ve diğer meslek grupları arasında tecrübe ve bilgi paylaşımı suretiyle karşılıklı etkileşim sağlamak, açık ve modern bir yargı hizmeti kurmaya yönelik çalışma altyapısını oluşturmak, hukukun gücünü geliştirerek insan hakları alanında etkin korumayı gerçekleştirmek ve Avrupa ve Akdeniz ülkeleri arasında bir bilişim ağı oluşturmak suretiyle yargısal işbirliğini en üst düzeyde temin etmek amaçlanmaktadır.

Söz konusu programın "Adaletin Yönetimi, Yönetim Usulleri, Bilgisayarlaşma" başlığı altında "Yargı ve Mahkeme Yönetimi" ayağına buz kez Adalet Bakanlığımız ev sahipliği yapmıştır. Türkiye Adalet Bakanlığı söz konusu programın aktif bir tarafıdır. Bakanlığımızın işbirliği noktasındaki olumlu tutumu program organizasyon komitesi tarafından da sıklıkla ifade edilmektedir. Bu anlamda ülkemizin 2005 İstanbul ve 2006 Ankara seminerlerinde AB Komisyonu nezdinde oluşturduğu olumlu imajın bir kez daha pekiştirildiği katılımcıların program sonunda bizzat kendileri tarafından ifade edilen memnuniyetlerinden de açıkça anlaşılmıştır.

Programın organizasyonunda görev alan Bakanlık heyeti;

Seminerde farklı oturumlarda değişik yargı sistemleri üzerinde çalışılmış, ülkeler ve sistemler arası farklılıklar ve benzerlikler analiz edilmiş, açık tartışma ortamı ve çalışma grupları oluşturmak suretiyle benzerlik ve farklılıklar masaya yatırılarak iş birliği için ortak yollar aranmıştır.

 Bahse konumda sunumda Türk yargı sistemi hakkında rakam ve istatistiklerle genel bilgiler verildikten sonra, yargı alanında yürütülen UYAP projesinin yargı sistemine katkıları hakkında uygulamalı sunum yapılarak, Türk Anayasası'nın devlete adalet dağıtımında etkin mekanizmaları kurma yönünde verdiği görev doğrultusunda yargının kökleşmiş sorunlarının çözümü için yürütülen UYAP'nin aynı zamanda Avrupa Birliğine katılım sürecinde ülkemize sağlayacağı katkı ifade edilmiştir.

UYAP'nin aşamaları ve entegre olan birimler kısaca anlatıldıktan sonra UYAP ekranlarına girilerek entegre olan birimlerden nüfus kaydı ve sabıka kaydının getirtilmek sureti ile veri ve dokümanların elektronik ortamda akışı uygulamalı olarak gösterilmiştir. Genel yönetici rolü ile de yurt çapında alınan raporlar anlatılmış, Yargıtay'dan dönen dosyaların karar türüne göre sayı ve oranının, tutuklamalı olan dosyaların sayı ve oranlarının , tevzi edilen dosyaların sayı ve oranlarının, suç türüne göre cezaevinde yatan mahkum ve tutukluların sayı ve oranlarının yurt ve adliye çapında alınabildiği, alınan bu raporlara göre yargı alanında politika üretilebildiği gösterilmiştir. 45 dakika ile sınırlı olan sunumda mevcut rapor ve işlevlerin sadece bir kısmı sunulabilmiştir.

Daha sonra vatandaşların internet üzerinden dosyalarının durumlarını ve duruşma günlerini öğrenebilecekleri, elektronik imzaya sahip ise dava açıp dosya içeriğini görebilecekleri, avukatların ise internet üzerinden dosyadaki belgelerini inceleyebildikleri, mahkemeye online dilekçe sunabildikleri, mahkeme harçlarını internet üzerinden yatırıp dava açabildikleri uygulamalı olarak gösterilmiştir. Akıllı uyarı sistemleri kapsamında üretilen 1200 civarındaki uyarıların kullanıcıları hata yapmalarını önlemeye ne şekilde fayda sağladıkları örneklerle ve yaşanmış olaylarla anlatılmıştır. UYAP ile evrakların standart hale gelip kimlik bilgilerinin sistemden otomatik gelmesi ve her defasında yeniden girilmek zorunda olmaması Doküman yönetim sistemi vasıtası ile evrakların takibinin ve performansının ölçülmesi uygulamalı olarak gösterilmiştir.

Sunumdan sonra söz alarak yorumda bulunan İspanya, İsrail, Filistin,Tunus ve Fas gibi ülkelerin temsilcileri UYAP ile Türkiye'nin yargıda bilişim teknolojilerinin kullanımı açısından geldiği aşamayı yorumları ile takdir etmişler, bir kısmı ise bu konuda işbirliği arzularını dile getirmişlerdir. Bu açıdan seminer UYAP'nin yurt dışında tanıtımı açısından son derece faydalı ve olumlu olmuştur.

SEMİNERİN SAĞLADIĞI FAYDALAR

- Türkiye açısından Avrupa'da örneği olmayan UYAP projesinin uygulamalı olarak anlatılmasına imkân sağlamıştır. UYAP katılımcıların olumlu yorumlarını ve takdirlerini toplamış, Fas ve Cezayir gibi ülkeler işbirliği yapma önerilerinde bulunmuş, diğer ülke temsilcileri ise UYAP hakkında edindikleri bilgileri ülkelerindeki ilgili makamlarla paylaşacakları sözünü vermişlerdir. Katılımcıların hepsine UYAP hakkında yazılı doküman ve CD verilmiş, irtibat noktaları temin edilmiştir. Katılımcı ülkeler ile Türkiye'nin UYAP projesi ile edindiği tecrübeyi karşılıklı olarak paylaşabileceği bir platformun temelleri oluşturulmaya çalışılmıştır.

- Seminer boyunca değişik yargı sistemlerindeki farklılık ve benzerliklerin incelenmesine olanak vermiştir.

- İnsan haklarına saygı ilkesi ile adil yargılama ilkesine ulaşmak için izlenmesi gereken ilkelere vurguda bulunulmuştur.

- Değişik hukuk sistemlerinden geleneksel, kültürel ve dini uygulamaları da hesaba katmak suretiyle hangilerinin insan hakları konusunda en çok garanti sağlayan sistem olduğu konusunda çalışma yapılmıştır.

- Adalette etkinliği geliştirmek üzere ihtiyaç olan güncel materyaller üzerinde fikir birliğine varılmıştır.

- Karşılıklı güven ilkesinin geliştirilmesine yönelik ihtiyaçlar ile yargıda daha faydalı uluslar arası işbirliğinin geliştirilmesine dikkat çekilmiştir.

- Daha başarılı bir yargı sistemi için temel ve zorunlu kavramlara ulaşmak için değişik uygulamalar ve tecrübeler çalışma grupları vasıtasıyla analiz edilmiştir.

- Katılan ülke temsilcileri arasında seminer sonrasında da yargıdaki kurumların işbirliğini geliştirmeye yönelik irtibat noktaları kurulmuştur.

- Tüm katılımcı ülkelerin yargı sistemlerinin mevcut durumu ve gelecekteki planları konusunda kısa ve öz bilgiler edinilmiştir.